Geçen haftaki yazıma gelen itirazlardan anlıyorum ki toplum sözleşmesi ile toplumsal birliği oluşturan ruh (milliyet, dil ve din) birbirine karıştırılıyor. …
Sık sık vurguladığımız üzere aynı kaynaktan beslenseler de kültürden kültüre değişen dini anlayış farklılıkları bilinen bir gerçektir. Kişi içinde bulunduğu …
İnsanı türler içinde ayrıcalıklı kılan sadece akıl sahibi ve düşünen bir varlık olması değildir. Onu nevi şahsına münhasır kılan, düşünmek …
Modernite ve postmodernite ile rasyonel zeminde yüzleşmeyi başaramayan İslam dünyası hem moderniteye (onun yol açtığı vahşi kapitalizme) yönelik ayağı yere …
Sosyal medyada dönen, cemaatlere ait Kur’an kurslarında okuyan çocukların anaokulu gösterileri ile zaman zaman devlet büyükleri eşliğinde çekilmiş resimleri takılıyor …
Özgürlük, eşitlik, kardeşlik (hürriyet-müsavat-uhuvvet) ve adalet temeline dayalı sosyal hukuk devleti olmak, modern siyaset bilimi gereğidir. Kadim kültürlerde bu kavramlar …
Geçen haftaki yazıma gelen eleştirilerden anlıyorum ki, dini-diyaneti sağlıklı tartışmanın yolu onu doğru bir zemine çekmektir. Bu da medeniyet oluşturucu …
“Ne kadar insan varsa o kadar düşünce vardır” der Romalı ünlü komedya yazarı Puplius Terentius. Bu durum farklılıkları doğal kılarken …
Müslümanlığın bir ahlaki hayat tarzından çıkıp, ideoloji haline dönüştüğü andan itibaren maneviyatın tartışılır hale geldiği malumun ilamı. Bu cümle yüzyılların …
Geçtiğimiz hafta İslam düşünce dünyasındaki tedrici giriftleşmenin altında yatan başat nedenin devletleşme ve siyasi manada ortaya çıkan ideolojik meşruiyet zemini …
Sadelikten karmaşıklığa, giriftleşmeye ve uzmanlık alanlarının doğuşuna açılan yolun altında yatan asıl neden siyasi örgütlenme, yani devletleşmedir. İslam öncesi Arapları, …
Geçen hafta da ifade etmeye çalıştığım gibi, dinler de dahil olmak üzere herhangi bir öğreti ya da düşünce akımı başlangıcı …
Mekke döneminde, Müslümanların sayısı arttıkça, yeni oluşan bu güce karşı baskı ve zulüm de artar; bunun üzerine bir grup Müslüman …
Tarikat ve cemaatlerin “mürşit”lerini kastetmiyorum. Zira onların kaygısı dini olmaktan ziyade olabildiğince mürit elde edip sefa sürmek. (İçlerinde samimi ve …
21 Nisan’ın sabahıydı; kahvaltı hazırlıyordum, baktım yatağından kalkmış geliyor, ağır ağır, sendeleyerek. Birkaç hafta önce geçirdiği ameliyatın bitkinliği üzerindeydi; “Günaydın …
Dil, düşüncelerimizin ve tahayyül sınırlarımızın belirleyicisidir. Lisanın birikimi, onu konuşanların da birikimi; dolayısıyla dili kullanış biçimi, onu ifade tarzı, yani …
Nihayetinde karşı karşıya olduğumuz sorunlarla yüzleşmek hem ciddiyet hem de yaşın getirdiği olgunluğun göstergesidir. Yüz yıla merdiven dayamış bir Cumhuriyet’in …
Manevi arınmayı hedefleyen ibadetler için bir illet/gerekçe aramak ve onun üzerinden bir tartışma yürütmek faydasızdır, gerek de yoktur. İbadet, kişi …
Tarihe gömülmüş olan ve tekrar diriltilmesi de mümkün görünmeyen imparatorluk anlayışından ulus-devlet anlayışına geçen Türkiye Cumhuriyeti’nin, Batıcı reform politikalarını ve …
Tarihten bugüne, İslam anlayış ve yorumlarının ve pratiklerinin üretildiği kesimleri sınıflandıracak olursak: “Devlet (siyasal İslam), din adamları (kitabi İslam), tarikatlar …
Bir tarafta insanlık ufkunun ortaya koyduğu değerler dünyası, diğer tarafta kadim dünyanın içinden seslenen ilahi metinler. Bir başka ifadeyle; bir …
Medeniyetin göstergelerinden biri de teamül gözetmektir. Gelenekçilik de muhafazakârlık da özünde buraya dayanır; hamasetle muhafazakârlık gemisi yürümez. Tarihten bir örnek …
Günümüz Türkiye’sinde, hitaptaki üsluptan ötekiye bakışa, sanattan mimariye yerleşmiş ve kabuledilebilecek bir estetik yapıdan bahsetmek zor. Estetik kaygı, yerleşikliğin, haliyle …
Gündemdeki dini tartışmalara tanık oldukça yüreğim sızlıyor. Müslüman zihin, yaşadığı dünyadan ve insanlığın geçirdiği aşamalardan kopuk düşünüyor. Sosyal ve kültürel …
